Niemojewski Andrzej - Doba obecna w Królestwie Polskim

Sample Image




Warszawski konsystorz katolicki, korzystając z tego, wyrobił sobie u Hurki prawo cenzurowania świeckich książek, o ile poruszałyby religję i historję świętą.
Księża cenzurowali Gawalewicza "Legendy o Matce Boskiej", Sienkiewicza "Pójdźmy za nim", "Quo vadis", pisywali łokciowe sprawozdania po rosyjsku do cenzury, dlaczego tę lub inną
książkę należy całkiem zakazać, chcieli się nawet dobrać do "Duchów" Świętochowskiego a tymczasem dobrali się...
do Krasińskiego, bo gdy Tadeusz Korzon znalazł w bibljotece Zamojskich "Modlitwy Krasińskiego", ksiądz kanonik Załuskowski przekreślił wyraz, "Modlitwy" i napisał "Myśli pobożne"..
.
To też wyżej cytowany Fułłon powiedział: "Zupełnie nie rozumiem, dlaczego rząd prześladuje katolicyzm; on prawosławiu nie szkodzi a doskonale pomaga nam tępić socjalizm".
Czy to tylko Fułłon tak mówił? Ale o tem" potem.
Niebawem jednak pokazało się, że w słowie pisanem wyczerpano wszelkie konsekwencje.
I to zarówno w słowie "białem" jak "czerwonem".
Resztę można było zrobić albo w delegacjach do Petersburga, albo w robocie podziemnej.
Ugoda zaczęła jeździć do ministrów, przyjmować u siebie jenerał-gubernatorów, budować cesarzowi tryumfalne bramy a Pozytywizm, który się tymczasem zmienił na Postęp, musiał
pracę swoją rozdzielić. Naukowość pozostała, jawna działalność społeczna zeszła "pod ziemię".
Postęp dostarczał działaczy społecznych, słał agitatorów pomiędzy lud, pomiędzy robotników a kiedy już potworzyły się wyraźne partje, on stale kadrom komitetowym i
agitatorskim dostarczał materjału ludzkiego, odświeżał te kadry nowemi duszami, nową a niezużytą korą mózgową, nowymi nerwami, nowymi zapasami energji...
Postęp?
Już nie postęp. Poprostu — Intelekt.
Tak, intelekt polski stanął po stronie dążeń ludu, dążeń robotnika, dążeń szlachetniejszych żywiołów miejskich.


<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 Nastepna>>