Doba obecna w Królestwie Polskim Niemojewski Andrzej
I nowa fala uczuć wzdęła się, przeleciała Azję, wpadła do Europy, do Rosji, do Finlandji, Estonji, musnęła Litwę, wzburzyła Polskę...
Władze jakoś utraciły charakter dawnej grozy. Żandarmi wyglądają jak postaci z operetki, cytadela nikogo nie straszy...
PadajÄ… ofiary, leje siÄ™ krew...
Ależ to cena, za którą kupuje się wolność — słychać dokoła.
Ta dziwna fantazya, ta zamaszystość, ta nadzwyczajna wiara w jasno wytknięty cel, ta zdolność do ofiar i stąpanie po ofiarach dalej — oto co uderza, co porywa, co sprawia, że
człowiek nietylko walczących podziwia, ale ich kocha.
Dawne, nieco butne, "póki my żyjemy", zamieniło się na "Jeszcze Polska nie zginęła", skoro znowu "za nią — giną!"
A Litwa?
Inteligencya litewska także ogłosiła swój program, bardzo zbliżony do programu "Kuźnicy", "Komitetu Wieców Polskich" i "Postępowych Demokratów".
Litwa jest krajem czterech narodowości. Niechaj te cztery narodowości same myślą o swoim losie i niechaj nikt nie chce ich uszczęśliwiać.
Niech Litwa myśli o Litwie.
Niech Litwa sama określi i określa, jak chce żyć.
Litwa to Litwini, to Polacy, to Białorusini z Czarnorusinami, to wreszcie Żydzi o kulturze rosyjskiej.
Ani nam Polakom z Królestwa Polskiego, ani Rosjanom, nikt prawa nie dał i nikt nie dał zdolności myślenia za Litwę, organizowania Litwy.
Pragniemy, żeby Unja żyła.
Ale Unja, nie polonizacja.
Ale zarazem i nie rusyfikacja.
* * *
Jeżeli "objedinienje" było hasłem rządu despotycznego, to ono nie może być żadną miarą hasłem życia konstytucyjnego.
Tamto hasło leżało w interesie biurokracji, rządu-pająka, ssącego muchy-społeczeństwa. Ale same społeczeństwa mają inne cele, swoje cele.
Rdzenna Rosja, rządzona konstytucyjnie, niebawem musiałaby zupełnie upaść materjalnie i moralnie, gdyby "żyła z długów".
Wtedy zostałaby przez kresy zrujnowana.
"Umwerthung aller Werthe!
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 Nastepna>>